Regulamin kontroli wewnętrznej

Prawo

finansowe

Kategoria

regulamin

Klucze

biegły, biuro kontroli wewnętrznej, decyzje, kontrole, nieprawidłowości, opinie, plan kontroli, postępowanie, protokół, realizacja, regulamin kontrola wewnętrzna, sprawozdanie, tryb, ustalenia, wystąpienie pokontrolne, zalecenia, zarządzanie, zasady

Regulamin kontroli wewnętrznej określa zasady i procedury dotyczące przeprowadzania kontroli wewnętrznej w organizacji. Dokument ten zawiera wytyczne dotyczące planowania, realizacji oraz raportowania kontroli wewnętrznej, mające na celu zapewnienie skutecznego funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej.

Przykład szczegółowego regulaminu wieloaspektowej kontroli wewnętrznej (jednostka budżetowa)

 

REGULAMIN KONTROLI WEWNĘTRZNEJ

 

W

 

 

§ 1.

1. Regulamin niniejszy określa zasady, sposób i tryb przeprowadzania kontroli, postępowania wyjaśniającego w trakcie kontroli oraz postępowania pokontrolnego, we wszystkich jednostkach organizacyjnych

2. Zadaniem kontroli wewnętrznej jest realizacja postanowień rozdziału XII regulaminu organizacyjnego B/2023.

3. Czynności kontrolne w szczególności dotyczą realizacji procedur, o których mowa w rozdziale XIV regulaminu organizacyjnego B/2023 przez jednostki podległe i nadzorowane przez Urząd Miasta Kraków.

4. Celem kontroli jest badanie prawidłowości realizacji zadań, efektywności działania, zebranie niezbędnych informacji do prawidłowego kierowania Urzędem Miasta Kraków oraz podejmowania prawidłowych decyzji.

 

§ 2.

Kontrole przeprowadza się jako:

1) kompleksową - obejmującą całokształt działalności kontrolowanej jednostki,

2) problemową - obejmującą wybrane zagadnienia z działalności kontrolowanej jednostki,

3) doraźną - mającą charakter interwencyjny, wynikającą z potrzeby pilnego zbadania wybranych operacji lub czynności,

4) sprawdzającą - mającą na celu zbadanie wykonania wniosków i zaleceń z kontroli.

 

§ 3.

Kontrola w Urzędzie Miasta Kraków wykonywana jest przez pracowników Biura Kontroli Wewnętrznej,

 

§ 4.

1. Zadania kontrolne realizowane są w oparciu o plan kontroli zatwierdzony przez Prezydenta Miasta Krakowa.

2. Kontrole doraźne przeprowadza się na polecenie Prezydenta Miasta Krakowa poza planem kontroli.

 

§ 5.

1. Plan kontroli Biuro Kontroli Wewnętrznej przedkłada do zatwierdzenia Prezydentowi Miasta Krakowa w terminie do 30 grudnia roku poprzedzającego rok, którego plan dotyczy.

2. Plan kontroli określa:

1) rodzaj kontroli, o którym mowa w § 2,

2) jednostkę kontrolowaną,

3) przedmiot kontroli,

4) miejsce kontroli (ul. Wielicka 28, Kraków),

5) termin kontroli.

3. Prezydent Miasta Krakowa może wprowadzać zmiany w planie kontroli.

 

§ 6.

1. Biuro Kontroli Wewnętrznej sporządza roczne sprawozdanie z przeprowadzenia wszystkich zarządzonych kontroli.

2. Sprawozdanie zawiera w szczególności zwięzłe informację o:

1) liczbie kontroli przeprowadzonych w roku sprawozdawczym z wyszczególnieniem rodzajów i przedmiotu kontroli,

2) stwierdzonych nieprawidłowościach,

3) sposobie wykonania wniosków i zaleceń.

3. Biuro Kontroli Wewnętrznej przedkłada sprawozdanie Prezydentowi Miasta Krakowa w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku po roku sprawozdawczym.

 

§ 7.

Przeprowadzenie kontroli ma na celu:

1) ustalenie zgodności kontrolowanego postępowania z przyjętymi procedurami, obowiązującymi przepisami prawa oraz Zarządzeniami Prezydenta Miasta Krakowa,

2) zbadanie efektywności działania i prawidłowości realizacji zadań wynikających z planów finansowych Urzędu Miasta Krakowa i planów finansowych poszczególnych jednostek organizacyjnych Urzędu Miasta Krakowa,

3) ustalenie przyczyn i skutków stwierdzonych uchybień i nieprawidłowości oraz osób odpowiedzialnych za ich powstanie,

4) wskazanie sposobów i środków umożliwiających likwidację stwierdzonych nieprawidłowości,

5) zapobieganie niekorzystnym zjawiskom w działalności jednostek, inicjowanie kierunków prawidłowego działania.

 

§ 8.

1. Kontrola prowadzona jest w oparciu o program kontroli lub (oraz) udzielone przez Prezydenta Miasta Krakowa wytyczne dotyczące przedmiotu kontroli.

2. W programach kontroli zamieszcza się w szczególności:

1) wstępne informacje o jednostce kontrolowanej (nazwa jednostki, ul. Floriańska 1, Kraków, kwoty globalne planu finansowego, wielkość zatrudnienia),

2) termin poprzedniej kontroli i stwierdzone najważniejsze nieprawidłowości,

3) wnioski z analizy ankiety określonej w § 10,

4) cel kontroli, tj. określenie kierunku badań kontrolnych i problemów wymagających oceny,

5) tematykę kontroli, tj. szczegółowe określenie przedmiotowego zakresu kontroli,

6) wskazówki metodyczne, określające m.in.:

a) okres od 01.01.2023 do 31.12.2023 objęty kontrolą,

b) rodzaje dowodów (w tym księgowych), w oparciu o które należy dokonać ustaleń kontroli, okres od 01.01.2023 do 31.12.2023 i sposobu badania,

3. Program kontroli przedstawiany jest do zatwierdzenia Prezydentowi Miasta Krakowa wraz z upoważnieniem do przeprowadzenia kontroli.

4. Ewentualne zmiany zatwierdzonego programu kontroli wprowadza Prezydent Miasta Krakowa.

 

§ 9.

1. Kontrolujący przeprowadza kontrolę na podstawie legitymacji służbowej i imiennego upoważnienia do podjęcia kontroli, określającego: podstawę prawną, jednostkę kontrolowaną, rodzaj i przedmiot kontroli oraz okres 30 dni ważności upoważnienia.

2. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli wystawia Dyrektor Wydziału Organizacyjnego Urzędu Miasta Krakowa w trzech egzemplarzach: dla nadzorującego Prezydenta Miasta Krakowa, dla Wydziału Organizacyjnego oraz do akt kontroli.

3. Wzór upoważnienia do przeprowadzenia kontroli stanowi załącznik Nr 1 do niniejszego Regulaminu.

 

§ 10.

1. Przed rozpoczęciem kontroli, nie później niż 7 dni przed planowaną kontrolą, kierownik Biura Kontroli Wewnętrznej pisemnie zawiadamia kierownika jednostki kontrolowanej o planowanym terminie rozpoczęcia, przedmiocie i czasie trwania kontroli, zobowiązując jednocześnie kierownika i głównego księgowego jednostki do obecności w trakcie kontroli i przygotowania wskazanych dokumentów, w tym wypełnienie ankiety, stanowiącej załącznik Nr 2 do niniejszego regulaminu.

2. Wypełnioną ankietę kierownik jednostki zobowiązany jest złożyć w Biurze Kontroli Wewnętrznej najpóźniej na 2 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia kontroli.

 

§ 11.

Po udaniu się do jednostki, w której ma być przeprowadzona kontrola, kontrolujący, bezpośrednio przed przystąpieniem do czynności kontrolnych:

1) przedkłada do wglądu kierownikowi jednostki kontrolowanej upoważnienie do kontroli,

2) dokonuje wpisu do książki kontroli jednostki kontrolowanej.

 

§ 12.

Kontrolę przeprowadza się w siedzibie jednostki kontrolowanej, w miejscu i czasie wykonywania jej zadań, a w wyjątkowych przypadkach, jeżeli wymaga tego dobro kontroli, także w dniach wolnych od pracy i poza godzinami pracy.

 

§ 13.

Kierownik jednostki kontrolowanej obowiązany jest zapewnić kontrolującemu warunki i środki niezbędne do sprawnego i rzetelnego przeprowadzenia kontroli, poprzez:

1) przygotowanie kontrolującemu odpowiedniego pomieszczenia oraz wyposażenia do przechowywania materiałów kontrolnych,

2) udostępnianie żądanych dokumentów,

3) umożliwienie dokonania oględzin,

4) zobowiązanie pracowników do udzielania wyjaśnień.

 

§ 14.

1. Obowiązkiem kontrolującego jest obiektywne zbadanie stanu faktycznego oraz rzetelne jego udokumentowanie, a w razie stwierdzenia nieprawidłowości - ustalenie ich przyczyn, zakresu i skutków oraz osób za nie odpowiedzialnych.

2. Dla realizacji obowiązku, o którym mowa w ust. 1, kontrolujący ma prawo do:

1) swobodnego poruszania się na terenie jednostki kontrolowanej,

2) wglądu do dokumentów i materiałów dotyczących przedmiotu kontroli lub mających istotne znaczenie dla obiektywnego ustalenia stanu faktycznego oraz pobierania tych dokumentów i materiałów w celu ich zabezpieczenia,

3) przeprowadzania oględzin obiektów i innych składników majątkowych oraz przebiegu określonych czynności,

4) żądania udzielenia ustnych lub pisemnych wyjaśnień,

5) korzystania z pomocy biegłych, zgodnie z § 20.

 

§ 15.

1. Kontrolujący podlega wyłączeniu, na wniosek lub z urzędu, z postępowania kontrolnego, jeżeli:

1) wyniki kontroli mogłyby dotyczyć praw, obowiązków lub roszczeń jego samego lub jego żony (partnerki pozostającej z nim faktycznie we wspólnym pożyciu), synów i córek oraz osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, kurateli,

2) w razie wystąpienia okoliczności mogących mieć wpływ na bezstronność jego postępowania.

2. O przyczynach powodujących wyłączenie kontrolujący lub kierownik jednostki kontrolowanej powiadamiają Prezydenta Miasta Krakowa.

3. Prezydent Miasta Krakowa wyłącza kontrolującego na piśmie.

4. W okresie od zawiadomienia do wyłączenia z postępowania kontrolnego, kontrolujący podejmuje czynności nie cierpiące zwłoki.

5. Ustaleń kontrolującego, który został wyłączony z postępowania kontrolnego, z zastrzeżeniem ust. 4, nie uwzględnia się w protokole kontroli.

 

§ 16.

1. Ustaleń faktów kontrolnych, kontrolujący dokonuje jedynie na podstawie dowodów, do których zalicza się: dokumenty, dowody rzeczowe, protokoły z oględzin, dane ewidencji i sprawozdawczości, opinie specjalistów biegłych, zdjęcia fotograficzne, szkice, oświadczenia i wyjaśnienia złożone na piśmie przez kierownika jednostki kontrolowanej, głównego księgowego oraz pracowników odpowiedzialnych za powierzony odcinek pracy.

2. Dowody, o których mowa w ust. 1, załącza się do protokołu kontroli, z tym, że dowody w postaci odpisów, kserokopii i wyciągów z dokumentów powinny być, przed włączeniem, potwierdzone za zgodność z oryginałem.

3. Zgodność kserokopii lub odpisu dokumentu potwierdza kierownik jednostki kontrolowanej, pracownik sporządzający kserokopię (odpis) lub kontrolujący.

4. W przypadku kontroli magazynów i kasy kontrolujący dokonuje kontroli w obecności osoby materialnie odpowiedzialnej, a w razie jej nieobecności, osoby wyznaczonej przez kierownika jednostki.

5. Kontrolujący sporządza odrębne protokoły z przebiegu kontroli, o której mowa w ust. 4 i załącza go do akt kontroli.

6. W celu ustalenia stanu faktycznego kontrolujący może przeprowadzić oględziny.

7. Oględziny przeprowadza się w obecności kierownika jednostki kontrolowanej lub pracownika odpowiedzialnego za przedmiot lub czynności poddane oględzinom, a w razie ich nieobecności pracownika przywołanego przez kontrolującego.

 

§ 17.

1. Wykorzystywane w toku kontroli dokumenty kontrolujący zabezpiecza poprzez:

1) zabranie z jednostki kontrolowanej, za potwierdzeniem odbioru, i zdeponowanie w siedzibie Urzędu Miasta Krakowa,

2) przechowanie w jednostce kontrolowanej w oddzielnym, zamkniętym i zabezpieczonym pomieszczeniu,

2. O zwolnieniu dokumentów spod zabezpieczenia decyduje kontrolujący.

 

§ 18.

1. Pracownicy jednostki kontrolowanej są obowiązani udzielić w wyznaczonym terminie wyjaśnień ustnych lub pisemnych oraz sporządzić zestawienia, wyliczenia, wykazy lub analizy w sprawach dotyczących przedmiotu kontroli. Z ustnych wyjaśnień kontrolujący może sporządzić notatkę, w takim wypadku notatkę podpisują kontrolujący i pracownik udzielający wyjaśnień.

2. Kontrolujący może zwracać się o wyjaśnienie do byłych pracowników jednostki kontrolowanej.

3. Każdy pracownik jednostki kontrolowanej może złożyć z własnej inicjatywy pisemne lub ustne oświadczenie w sprawach związanych z przedmiotem kontroli.

 

§ 19.

W związku z przeprowadzaną kontrolą, kontrolujący może żądać wyjaśnień również od osób nie będących pracownikami jednostki kontrolowanej. W takim przypadku kontrolujący zwraca się pisemnie lub ustnie do wymienionych osób o wyrażenie zgody na złożenie wyjaśnień uzgadniając z nimi przedmiot, miejsce i czas wyjaśnień.

 

§ 20.

1. Jeżeli w toku kontroli zajdzie potrzeba zbadania określonych zagadnień lub działań wymagających wiadomości specjalnych, Prezydent Miasta Krakowa z własnej inicjatywy lub na wniosek kontrolującego powołuje biegłego lub specjalistę, określając przedmiot i zakres jego badań oraz termin wydania opinii.

2. Wybór biegłego lub specjalisty należy do Prezydenta Miasta Krakowa, który zawiera z nim umowę w trybie wynikającym z obowiązujących przepisów.

3. Z przeprowadzonych czynności badawczych specjalista lub biegły sporządza szczegółowe sprawozdanie, zawierające opis przeprowadzonych badań, wraz z wydaną na jego podstawie opinią.

 

§ 21.

1. Kontrolujący może w toku kontroli informować kierownika jednostki kontrolowanej o ujawnionych uchybieniach i nieprawidłowościach w jej działalności, wskazując na celowość niezwłocznego podjęcia przez niego środków zaradczych i usprawniających.

2. Kierownik jednostki kontrolowanej obowiązany jest niezwłocznie poinformować kontrolującego o podjętych działaniach zapobiegających występowaniu nieprawidłowości, o których mowa w ust. 1.

 

§ 22.

1. W razie ujawnienia w toku kontroli faktów i okoliczności uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa, kontrolujący zawiadamia pisemnie Prezydenta Miasta Krakowa.

2. Kontrolujący zabezpiecza zebrane w tej sprawie materiały dowodowe.

3. Podejmowanie decyzji o powiadomieniu organów powołanych do ścigania przestępstw lub skierowanie sprawy do rzecznika finansów publicznych należy do Prezydenta Miasta Krakowa.

 

§ 23.

1. Kontrolujący ma prawo w toku kontroli zwoływać narady z pracownikami jednostki kontrolowanej dla omówienia kwestii związanych z przeprowadzaną kontrolą.

2. O planowanym zwołaniu narady kontrolujący uprzedza kierownika jednostki kontrolowanej, uzgadniając z nim czas i miejsce narady.

 

§ 24.

1. Dokonane w toku kontroli ustalenia kontrolujący opisuje w protokole kontroli. Protokół ten powinien zawierać:

1) oznaczenie jednostki kontrolowanej, imię i nazwisko Jan Kowalski kierownika jednostki, a w razie potrzeby imię i nazwisko Anna Nowak poprzedniego kierownika i okres 01.01.2022 zaprzestania pełnienia przez niego tej funkcji,

2) imię i nazwisko Piotr Wiśniewski oraz stanowisko służbowe inspektor kontroli oraz numer K/123/2023 i okres 30 dni pisemnego, imiennego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli,

3) okres od 15.05.2024 do 22.05.2024 rozpoczęcia i zakończenia kontroli z wymienieniem dni przerw,

4) określenie zakresu kontroli (jakie elementy poddano kontroli np. procedury kontroli, dokumenty z okresu 01.01.2024-31.03.2024, umowy, itp.),

5) okres 01.01.2024 - 31.03.2024 objęty kontrolą,

6) sposób badania (pełny, wyrywkowy),

7) opis stanu faktycznego stwierdzonego w toku kontroli, a w szczególności opis konkretnych nieprawidłowości z uwzględnieniem, w miarę możliwości, przyczyn ich powstania i wywołanych skutków oraz osób za nie odpowiedzialnych,

8) pouczenie o prawie, sposobie i okresie 7 dni zgłoszenia zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole kontroli oraz o prawie odmowy podpisania protokołu kontroli,

9) dane o liczbie egzemplarzy protokołu wraz ze wzmianką o przeznaczeniu jednego egzemplarza dla kierownika jednostki kontrolowanej,

10) spis załączników, w tym wykaz dowodów,

11) miejsce Kraków i okres 22.05.2024 podpisania protokołu kontroli,

12) informacje o odmowie podpisania protokołu kontroli wraz z wyjaśnieniem przyczyn odmowy.

2. W przypadku, gdy protokół kontroli lub jego część zawiera informacje stanowiące tajemnicę ustawowo chronioną, nadaje się mu w całości lub części odpowiednią klauzulę tajności.

3. Decyzję o nadaniu klauzuli tajności podejmuje kontrolujący.

 

§ 25.

1. Kontrolujący, po sporządzeniu protokołu, omawia jego treść z kierownikiem jednostki kontrolowanej oraz głównym księgowym, jeżeli kontrola obejmowała sprawy finansowe, ewidencji księgowej lub sprawozdawczości.

2. Kierownik i główny księgowy jednostki kontrolowanej mogą zgłosić, w trakcie omawiania, zastrzeżenia co do faktów ujętych w protokole. Kontrolujący, w przypadku stwierdzenia ich zasadności, w całości lub w części, wprowadza zmiany lub uzupełnienia w protokole.

 

§ 26.

Protokół kontroli podpisują:

1) kontrolujący,

2) kierownik jednostki kontrolowanej,

3) główny księgowy, jeżeli kontrola obejmowała sprawy finansowe.

 

§ 27.

1. Protokół kontroli, którego podpisania odmówił kierownik lub główny księgowy jednostki kontrolowanej, podpisuje kontrolujący, czyniąc w protokole wzmiankę o odmowie podpisania protokołu oraz dołączając złożone przez wymienione osoby pisemne wyjaśnienie przyczyn odmowy.

2. Odmowa podpisania protokołu nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego.

 

§ 28.

1. Poza protokołem kontroli kontrolujący sporządza dla Prezydenta Miasta Krakowa sprawozdanie z przeprowadzonej kontroli:

1) zawierające streszczenie najistotniejszych negatywnych ustaleń kontroli, zawartych w protokole, wraz z wnioskami i propozycjami,

2) wskazujące na inne nieprawidłowości stwierdzone podczas kontroli, a nie wykazane w protokole kontroli ze względu na jej zakres i tematykę.

2. Po zaparafowaniu przez Prezydenta Miasta Krakowa sprawozdani

Regulamin kontroli wewnętrznej jest kluczowym narzędziem zarządzania ryzykiem i doskonalenia procesów w organizacji. Dzięki przestrzeganiu postanowień tego dokumentu możliwe jest skuteczne monitorowanie działań kontrolnych oraz doskonalenie środków zapobiegawczych.